تغییر نام نیژنی نووگورود در زمان شوروی

نیژنی نووگورود در سال ۱۹۳۲، در اوج قدرت اتحاد جماهیر شوروی، به افتخار نویسنده شهیر، ماکسیم گورکی، به گورکی تغییر نام یافت. این اقدام بخشی از سیاست شوروی برای محو نمادهای تزاری و ترویج قهرمانان سوسیالیستی بود. در سال ۱۹۹۰، همزمان با فروپاشی شوروی، نام تاریخی آن بازگشت.

شهر نیژنی نووگورود، با قدمتی دیرینه و جایگاهی مهم در قلب روسیه، نه تنها یک مرکز تجاری و صنعتی، بلکه کانون تحولات فرهنگی و سیاسی عمیقی در طول تاریخ بوده است. تغییر نام این شهر به گورکی در دوران اتحاد جماهیر شوروی و سپس بازگشت به نام اصلی خود، پدیده ای فراتر از یک تغییر ساده جغرافیایی است؛ این رخداد، آینه ای تمام نما از دگرگونی های ایدئولوژیک و اجتماعی است که روسیه در قرن بیستم تجربه کرد. در این متن، به عمق این تغییر نام می پردازد، دلایل نهفته در پشت آن، ارتباطش با شخصیت ماکسیم گورکی، و پیامدهای این دگرگونی را در هویت شهر و شهروندان آن بررسی می کند. همراهی با این روایت تاریخی، خواننده را به درک بهتر چگونگی شکل گیری و بازتعریف حافظه جمعی یک ملت رهنمون می شود.

نیژنی نووگورود: پیشینه و معنی نام اصلی

ریشه های شهر نیژنی نووگورود به سال ۱۲۲۱ میلادی بازمی گردد؛ زمانی که دوک بزرگ یوری دوم در محل تلاقی دو رودخانه مهم ولگا و اوکا، این دژ مستحکم را بنا نهاد. نام نیژنی نووگورود به معنای شهر جدید سفلی است. نووگورود به معنای شهر جدید، و نیژنی به معنای سفلی یا پایین دست، برای تمایز این شهر از شهرهای قدیمی تر مانند ولادیمیر و موروم، و همچنین از نووگورود بزرگ در شمال غربی روسیه، به کار رفته است. این نام گذاری جغرافیایی، موقعیت شهر را در پایین دست رود اوکا نسبت به شهر گورودتس، که زمانی مرکز اصلی منطقه بود، نشان می داد.

در طول قرون وسطی، نیژنی نووگورود به عنوان یک دژ مرزی حیاتی، نقش کلیدی در حفاظت از مرزهای شرقی سکونتگاه های اسلاوهای شرقی ایفا می کرد. موقعیت استراتژیک آن در کنار رودهای ولگا و اوکا، این شهر را به یکی از مهم ترین مراکز تجاری و اقتصادی روسیه تزاری تبدیل کرد. نمایشگاه ماکاریف، که بعدها در سال ۱۸۱۷ به نیژنی نووگورود منتقل شد، آن را به قطب تجاری بین المللی با میلیون ها بازدیدکننده سالانه مبدل ساخت و تا اواسط قرن نوزدهم، این شهر قاطعانه به عنوان پایتخت تجاری امپراتوری روسیه شناخته می شد.

در کنار اهمیت تجاری، نیژنی نووگورود از نظر فرهنگی و مذهبی نیز جایگاه ویژه ای داشت. ساخت کرملین سنگی در قرن چهاردهم و اوایل قرن شانزدهم، و همچنین حمایت شاهزادگان محلی از مورخان و کاتبان، نشان دهنده عمق فرهنگی این شهر است. مجموعه قوانین لورنتین، یکی از اولین نسخه های خطی تواریخ اولیه روسی، در سال ۱۳۷۷ در همین شهر نوشته شد. حتی پس از الحاق به دوک نشین بزرگ مسکو در سال ۱۳۹۲، نیژنی نووگورود به دلیل موقعیت تجاری و استحکامات نظامی خود، همچنان مرکزیت خود را حفظ کرد و به عنوان دژ اصلی در جنگ های مسکو علیه تاتارهای قازان مورد استفاده قرار گرفت. این شهر با قدمت و هویت تاریخی منحصر به فردش، بستری غنی برای درک تحولاتی است که در دوران شوروی بر آن گذشت.

سیاست نامگذاری در اتحاد جماهیر شوروی

پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ و تثبیت قدرت بلشویک ها، اتحاد جماهیر شوروی دست به مجموعه ای گسترده از تغییرات در ساختار جامعه، اقتصاد و حتی نمادهای فرهنگی و جغرافیایی زد. یکی از برجسته ترین این اقدامات، سیاست تغییر نام شهرها، خیابان ها، میدان ها و سایر اماکن بود. این سیاست، تنها یک عمل اداری نبود، بلکه ابزاری قدرتمند برای محو کردن نشانه های گذشته تزاری و ترویج ایدئولوژی جدید سوسیالیستی به شمار می رفت.

هدف اصلی این نامگذاری های مجدد، ایجاد یک هویت جدید و انقلابی برای کشور بود که کاملاً از گذشته سلطنتی و مذهبی فاصله می گرفت. نمادهای تزاری، اشرافی و کلیسایی باید با نام های مرتبط با قهرمانان انقلاب، رهبران بلشویک، مفاهیم سوسیالیستی (مانند کمونیسم، کارگر، آزادی) و ایده های پیشرفت علمی و صنعتی جایگزین می شدند. به عنوان مثال، سن پترزبورگ، پایتخت امپراتوری روسیه، ابتدا در سال ۱۹۱۴ به پتروگراد (یک نام روسی تر) و سپس در سال ۱۹۲۴، پس از مرگ لنین، به لنینگراد تغییر نام داد. این تغییر، نه تنها احترام به بنیانگذار شوروی بود، بلکه نمادی از تولد یک عصر جدید نیز محسوب می شد.

نمونه های دیگری از این سیاست در سراسر شوروی قابل مشاهده است: شهر تزاریسین به استالینگراد (به افتخار استالین)، و یکاترینبورگ به سوردلوفسک (به افتخار یاکوف سوردلوف، یکی از رهبران بلشویک) تغییر نام یافتند. این تغییرات، نه تنها در شهرهای بزرگ، بلکه در هزاران شهر و روستای کوچک تر نیز اتفاق افتاد. این روند، فراتر از یک تغییر صرف در نام، تلاش شوروی برای بازنویسی تاریخ و شکل دادن به حافظه جمعی مردم از طریق بازآفرینی فضای جغرافیایی بود. هر نام جدیدی که بر یک مکان نهاده می شد، بخشی از روایت بزرگ تر انقلاب و ساخت جامعه سوسیالیستی را بازگو می کرد و ساکنان را به یاد ایدئولوژی حاکم می انداخت. این رویکرد، در مورد نیژنی نووگورود نیز به کار گرفته شد؛ شهری که باید به نمادی از دستاوردهای فرهنگی و ایدئولوژیک شوروی تبدیل می شد.

گورکی: نام جدید و ارتباط با ماکسیم گورکی (۱۹۳۲-۱۹۹۰)

در سال ۱۹۳۲، در اوج قدرت و نفوذ اتحاد جماهیر شوروی، شهر تاریخی نیژنی نووگورود شاهد یکی از مهم ترین تحولات هویتی خود بود: تغییر نام به گورکی. این تغییر، در راستای سیاست های کلی نامگذاری شوروی، با هدف تکریم یکی از برجسته ترین چهره های ادبی و ایدئولوژیک آن زمان صورت گرفت: آلکسی ماکسیموویچ پشکوف، معروف به ماکسیم گورکی.

ماکسیم گورکی (۱۸۶۸-۱۹۳۶): زندگی، آثار و جایگاه در شوروی

ماکسیم گورکی، یکی از بزرگ ترین و تأثیرگذارترین نویسندگان روس در قرن بیستم، نه تنها به دلیل آثار ادبی غنی اش شهرت داشت، بلکه به عنوان بنیانگذار مکتب رئالیسم سوسیالیستی نیز شناخته می شد. او پنج بار نامزد دریافت جایزه نوبل ادبیات شد، که نشان از اهمیت جهانی او دارد. آثار گورکی، از جمله رمان مشهور مادر و نمایشنامه در اعماق، بازتابی عمیق از زندگی طبقات فرودست، فقر و مبارزه اجتماعی در روسیه پیشاانقلاب بود. او با قلم توانا و دیدگاه های رادیکال خود، به صدای مردم عادی تبدیل شد و از این رو، جایگاه ویژه ای در قلب ایدئولوژی شوروی پیدا کرد.

ارتباط گورکی با شهر نیژنی نووگورود، بسیار عمیق و شخصی بود. او در همین شهر متولد شد و بخش قابل توجهی از دوران کودکی و نوجوانی خود را در آنجا سپری کرد. تجربیات تلخ و شیرین او در خیابان ها، کارگاه ها و زندگی مردم عادی نیژنی نووگورود، تأثیر بسزایی بر شکل گیری دیدگاه های اجتماعی و ادبی او داشت. خود او در آثارش بارها به این شهر و دوران کودکی اش اشاره کرده است. برای مثال، بخش هایی از سه گانه خودزندگی نامه کودکی، در میان مردم و دانشگاه های من به زندگی او در نیژنی نووگورود می پردازد. این ارتباط عمیق، گورکی را به نمادی زنده از شهر تبدیل کرده بود، حتی پیش از آنکه نامش بر آن نهاده شود.

دلایل خاص نامگذاری شهر به گورکی

نامگذاری شهر نیژنی نووگورود به گورکی، دلایل متعددی داشت که فراتر از صرفاً احترام به یک نویسنده بود:

1. تکریم شخصیت های همسو با رژیم: گورکی، پس از بازگشت به شوروی در سال ۱۹۲۸، به یکی از مهم ترین چهره های ادبی حامی سیاست های حکومت بدل شد. نام او بر شهر، تکریمی از این حمایت و وفاداری به آرمان های سوسیالیستی بود.
2. تبلیغ دستاوردهای فرهنگی شوروی: شوروی به دنبال ایجاد یک فرهنگ جدید بود که قهرمانان آن نه پادشاهان و مذهبیون، بلکه نویسندگان، هنرمندان و دانشمندان انقلابی بودند. نامگذاری به نام گورکی، نمادی از این دستاورد فرهنگی و ترویج رئالیسم سوسیالیستی به عنوان مکتب رسمی ادبی بود.
3. تقویت هویت سوسیالیستی: با حذف نام نیژنی نووگورود که ریشه های تاریخی و اشرافی داشت، و جایگزینی آن با گورکی، شهر هویت جدیدی بر پایه قهرمانان و ایدئولوژی شوروی پیدا کرد. این اقدام به تقویت هویت سوسیالیستی شهر و کشور کمک می کرد و پیام روشنی از جهت گیری های جدید نظام به جهان می فرستاد.
4. نماد قدرت و نفوذ: انتخاب نام یک نویسنده برای یکی از بزرگترین شهرهای صنعتی شوروی، نشان دهنده نفوذ و اهمیت ایدئولوژی و فرهنگ در ساختار قدرت شوروی بود. این کار به وضوح نشان می داد که حتی جغرافیا نیز باید در خدمت اهداف سیاسی و ایدئولوژیک باشد.

بدین ترتیب، شهر نیژنی نووگورود برای چندین دهه تحت نام گورکی شناخته شد و این نام، بخشی جدایی ناپذیر از تاریخ معاصر آن را رقم زد.

شهر گورکی در دوران شوروی: ابعاد نظامی و صنعتی

پس از تغییر نام نیژنی نووگورود به گورکی در سال ۱۹۳۲، این شهر نه تنها از نظر نمادین، بلکه از لحاظ عملی نیز به یکی از ستون های اصلی قدرت صنعتی و نظامی اتحاد جماهیر شوروی تبدیل شد. نقش حیاتی گورکی در توسعه صنعتی و دفاعی شوروی، به ویژه در دوران جنگ جهانی دوم و پس از آن، از اهمیت بی بدیلی برخوردار بود.

قطب صنعتی و نظامی

گورکی به سرعت به یک مرکز بزرگ صنعتی و تولیدی تبدیل شد. کارخانه های عظیم خودروسازی مانند گروه خودروسازی گاز (GAZ) که در دهه ۱۹۲۰ با کمک هنری فورد تأسیس شده بود، در این شهر قرار داشتند. این کارخانه ها نه تنها به تولید خودروهای غیرنظامی می پرداختند، بلکه نقش محوری در تولید تجهیزات نظامی برای ارتش سرخ ایفا می کردند. در دوران جنگ جهانی دوم، که در روسیه از آن به عنوان جنگ بزرگ میهنی یاد می شود (۱۹۴۱-۱۹۴۵)، شهر گورکی به مهم ترین تولیدکننده تجهیزات جنگی شوروی بدل شد. در حقیقت، روایت های معتبر حاکی از آن است که اولین تانک های دوران اتحاد جماهیر شوروی در همین شهر ساخته شدند. این شهر همچنین به تولید هواپیما، زیردریایی و سایر ادوات جنگی می پرداخت که نقش حیاتی در پیروزی شوروی بر آلمان نازی داشت.

وضعیت شهر بسته

به دلیل اهمیت استراتژیک و نظامی بسیار بالای گورکی، این شهر در دوران شوروی به یک شهر بسته (Closed City) تبدیل شد. این بدان معناست که ورود خارجی ها و حتی شهروندان شوروی که ساکن این شهر نبودند، به گورکی بدون مجوزهای ویژه، ممنوع بود. این سیاست محرمانگی، برای حفاظت از تأسیسات حساس نظامی و صنعتی شهر در برابر جاسوسی و خرابکاری اتخاذ شده بود. این وضعیت تا سال ۱۹۹۱ و فروپاشی شوروی ادامه داشت.

وضعیت شهر بسته تأثیرات عمیقی بر زندگی روزمره شهروندان گورکی گذاشت. از یک سو، این شهر از نظر اقتصادی و زیرساختی از اولویت بالایی برخوردار بود و سرمایه گذاری های زیادی در آن صورت می گرفت. از سوی دیگر، محدودیت های سفر و ارتباط با دنیای خارج، حس انزوا و جدایی را در میان ساکنان ایجاد می کرد. نام گورکی برای بسیاری از روس ها و البته جهانیان، با تصویر یک شهر صنعتی قدرتمند و در عین حال مرموز پیوند خورده بود. هویت شهروندان نیز با این نقش نظامی و صنعتی گره خورده بود؛ آن ها خود را نه تنها ساکنان گورکی، بلکه حافظان اسرار نظامی و مهره های کلیدی در ماشین جنگی و صنعتی شوروی می دانستند.

این دوران، با وجود تمام محدودیت ها، شاهد توسعه زیرساخت های شهری نیز بود. متروی گورکی در سال ۱۹۸۵ تأسیس شد و نشان از تلاش برای بهبود کیفیت زندگی در این قطب مهم داشت. پله های چکالوف، که در سال ۱۹۴۳ با بیش از ۱۵۰۰ پله ساخته شد و عنوان طولانی ترین پلکان در روسیه را به خود گرفت، نیز یادگاری از همان دوران است که با نام یک خلبان برجسته شوروی نامگذاری شد و هزینه هنگفتی صرف ساخت آن گردید. دوران گورکی نمادی از توسعه سریع صنعتی و قدرت نظامی شوروی بود که در پشت پرده ای از محرمانگی و محدودیت، به حیات خود ادامه می داد.

دوران پساشوروی و بازگشت به نام نیژنی نووگورود

با آغاز دهه ۱۹۸۰ و روی کار آمدن میخائیل گورباچف، زمزمه های اصلاحات در اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد. سیاست های گلاسنوست (فضای باز) و پرسترویکا (بازسازی اقتصادی)، به تدریج پایه های نظام کمونیستی را سست کردند و راه را برای تغییرات بنیادین هموار ساختند. یکی از نتایج طبیعی این تحولات، بازنگری در نمادها و نامگذاری های دوره شوروی بود که بسیاری از آن ها با ایدئولوژی کمونیستی و شخصیت های آن پیوند خورده بودند.

در سال ۱۹۹۰، یک سال پیش از فروپاشی رسمی اتحاد جماهیر شوروی، شهر گورکی نیز به نام تاریخی خود، نیژنی نووگورود بازگشت. این تصمیم، تنها یک حرکت اداری نبود، بلکه بازتابی از تغییر ایدئولوژی غالب و بازگشت به ریشه های تاریخی و ملی روسیه بود. مردم و دولت جدید روسیه به دنبال دوری از نمادهای سیاسی و ایدئولوژیک گذشته بودند که یادآور سرکوب و انحصارطلبی بود. بازگشت به نام اصلی شهر، نمادی از بازیابی هویت تاریخی و فرهنگی بود که برای دهه ها تحت سیطره ایدئولوژی شوروی قرار گرفته بود.

دلایل بازگشت به نام اصلی

1. تغییر ایدئولوژی و پایان کمونیسم: با پایان دوران کمونیسم و فروپاشی نظام تک حزبی، دیگر نیازی به حفظ نام هایی که قهرمانان شوروی را تکریم می کردند، احساس نمی شد. تمایل به دموکراسی و گشودگی، با بازگشت به ریشه های اصیل همراه شد.
2. بازگشت به ریشه های تاریخی و ملی: نام نیژنی نووگورود صدها سال قدمت تاریخی دارد و بخشی جدایی ناپذیر از میراث ملی و فرهنگی روسیه است. بازگرداندن این نام، به معنای احترام به این میراث و بازیابی پیوند با گذشته ای بود که قبل از انقلاب اکتبر وجود داشت.
3. دوری از نمادهای سیاسی گذشته: برای بسیاری از مردم، نام گورکی یادآور دوران محرمانگی، شهر بسته بودن و تمرکز بر صنایع نظامی بود. بازگشت به نام اصلی، نمادی از گشودگی و تغییر مسیر از دوران صنعتی شدن و محرمانه بودن به سمت توسعه آزادتر و پیوند با جهان بود.
4. رای و نظر مردم: در بسیاری از شهرها، از جمله گورکی، بحث های عمومی و همه پرسی هایی برای بازگشت به نام های تاریخی برگزار شد که نشان دهنده خواست مردم برای بازیابی هویت اصیل شهرشان بود.

اهمیت این بازگشت برای هویت معاصر و جایگاه شهر در روسیه جدید، غیرقابل انکار است. نیژنی نووگورود امروز نه تنها به نام تاریخی خود بازگشته، بلکه خود را به عنوان یک شهر مدرن با حفظ میراث غنی گذشته، معرفی می کند. این تغییر نام، نه تنها جغرافیای شهر را دگرگون کرد، بلکه به ساکنان آن نیز فرصت داد تا هویت خود را در پرتو تاریخ طولانی تری، فراتر از دوران کوتاه شوروی، بازتعریف کنند. این بازگشت، بخشی از موج وسیع تر دکمونیزاسیون در روسیه و کشورهای پساشوروی بود که به دنبال زدودن نمادهای کمونیستی و بازیابی هویت های ملی بودند.

میراث دو نام: نیژنی نووگورود و گورکی در حال حاضر

بازگشت نام نیژنی نووگورود در سال ۱۹۹۰، به معنای پاک شدن کامل دوران گورکی از حافظه جمعی نبود. امروزه، این شهر با میراثی از هر دو نام به زندگی خود ادامه می دهد؛ پدیده ای که پیچیدگی هویت تاریخی روسیه معاصر را به خوبی به نمایش می گذارد. هر دو نام، به شیوه خود، در لایه های مختلف زندگی شهری و حافظه مردم حضور دارند و نمادی از دوران های متفاوتی از تاریخ این سرزمین هستند.

حضور نام گورکی در زندگی امروز شهر

با وجود بازگشت به نام اصلی، بسیاری از اماکن، مؤسسات و یادبودها همچنان نام گورکی را حفظ کرده اند. این امر به دلایل مختلفی اتفاق افتاده است:

1. موزه ادبیات دولتی ماکسیم گورکی: این موزه که به زندگی و آثار ماکسیم گورکی اختصاص دارد و بیش از صد هزار نمایشگاه را در خود جای داده است، در نیژنی نووگورود قرار دارد و نام گورکی را با خود حمل می کند. این موزه، نه تنها یادآور یک نویسنده بزرگ، بلکه یادگاری از دوران نامگذاری شهر به افتخار اوست.
2. پارک گورکی: در بسیاری از شهرهای روسیه، از جمله مسکو، پارک هایی به نام گورکی وجود دارند که نمادی از دوران شوروی و شخصیت این نویسنده هستند. حتی اگر در نیژنی نووگورود پارک اصلی با نام دیگری شناخته شود، وجود برخی از اماکن فرهنگی یا محلات با نام گورکی دور از ذهن نیست.
3. حفظ حافظه تاریخی: برخی از اماکن و نهادها نام گورکی را به دلیل اهمیت تاریخی شان در دوران شوروی حفظ کرده اند. این حفظ، لزوماً به معنای تمجید از ایدئولوژی شوروی نیست، بلکه بیشتر به عنوان یک یادآوری از بخشی از تاریخ شهر و کشور است.
4. نامگذاری های غیررسمی: در گفتار روزمره بسیاری از افراد مسن تر، نام گورکی همچنان برای اشاره به شهر یا منطقه استفاده می شود. این نشان دهنده عمق نفوذ این نام در طی شش دهه است.

اهمیت دوگانگی در درک تاریخ معاصر روسیه

این دوگانگی در نام، فراتر از یک بحث صرفاً لغوی، به درک عمیق تری از تاریخ معاصر روسیه کمک می کند. نیژنی نووگورود نماد ریشه ها، قدمت و هویت پیشاانقلابی روسیه است، در حالی که گورکی یادآور دوران سوسیالیستی، صنعتی شدن سریع، و نقش نظامی استراتژیک شهر. این همزیستی دو نام، نشان می دهد که تاریخ را نمی توان به سادگی پاک کرد یا نادیده گرفت؛ گذشته، حتی اگر با نام های جدیدی شناخته شود، همچنان در لایه های پنهان یا آشکار جامعه حضور دارد.

«نیژنی نووگورود به عنوان یک مطالعه موردی برجسته از تحولات هویت و حافظه تاریخی در روسیه، نشان می دهد که چگونه یک شهر می تواند نمادی از دگرگونی های عظیم سیاسی و اجتماعی یک کشور باشد.»

در نهایت، میراث دو نام در نیژنی نووگورود، گواهی بر پیچیدگی هویت روسیه است که همزمان با گذشته تزاری، دوران شوروی و تلاش های پساشوروی برای بازیابی هویت ملی خود دست و پنجه نرم می کند. این شهر، با کرملین باستانی اش که نماد قرون گذشته است و موزه هایی که یادآور دوران گورکی هستند، دعوتی است برای سفر در زمان و تماشای تکامل یک ملت از دریچه هویت مکانی اش.

نتیجه گیری

تغییر نام نیژنی نووگورود به گورکی و سپس بازگشت به نام اصلی، پدیده ای ساده در تاریخ یک شهر نبود، بلکه نمادی قدرتمند از تحولات عمیق سیاسی، ایدئولوژیک و اجتماعی در اتحاد جماهیر شوروی و سپس روسیه پساشوروی محسوب می شود. این فرآیند، چگونگی تلاش یک حکومت برای بازتعریف هویت ملی از طریق دستکاری در نمادهای جغرافیایی و تاریخی را به وضوح نشان می دهد.

در دوران شوروی، نام گورکی بر شهر نیژنی نووگورود نهاده شد تا هم از ماکسیم گورکی، نویسنده ای که بنیانگذار رئالیسم سوسیالیستی و از حامیان رژیم بود، تجلیل شود، و هم نمادهای تزاری از میان برداشته شوند. در این دوره، شهر گورکی به قطب صنعتی و نظامی مهمی تبدیل شد و به دلیل محرمانگی، به یک شهر بسته معروف گشت. این نام برای نزدیک به ۶۰ سال با هویت شهر پیوند خورد.

اما با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۰، بار دیگر این شهر شاهد تغییر نام بود. بازگشت به نیژنی نووگورود نشانه ای از پایان دوران کمونیسم و تلاش برای بازیابی ریشه های تاریخی، ملی و فرهنگی روسیه بود. این اقدام، بخشی از موج گسترده تری از دکمونیزاسیون در سراسر کشور بود که به دنبال محو نمادهای گذشته شوروی و برقراری ارتباط مجدد با هویت اصیل روسی بود.

امروزه، نیژنی نووگورود با میراث هر دو نام زندگی می کند. در حالی که نام تاریخی بازگشته است، اماکن و یادبودهایی همچون موزه ادبیات ماکسیم گورکی، همچنان نام گورکی را در خود حفظ کرده اند. این همزیستی، نشان دهنده پیچیدگی حافظه تاریخی و هویت معاصر روسیه است که نمی تواند به سادگی از گذشته خود دست بکشد. در نهایت، داستان تغییر نام نیژنی نووگورود به گورکی و بازگشت آن، به ما می آموزد که نامگذاری شهرها فراتر از یک انتخاب ساده جغرافیایی، بازتابی از قدرت، ایدئولوژی و دگرگونی های عظیم در یک جامعه است. این شهر، به راستی، یک مطالعه موردی برجسته در درک پیوندهای ناگسستنی تاریخ، سیاست و هویت مکان است.