سریال «تاسیان»؛ یک قبح‌شکنی آسان
نقدی بر سریال تازه منتشر شده از پلتفرم نمایش خانگی:
در سریال «تاسیان»، شاهد نمایش مشروب‌خواری و مستی به‌صورت کاملاً عادی و بی‌پرده هستیم، در حالی که این نوع رفتار‌ها نه‌تنها در فرهنگ اسلامی ناپسند هستند، بلکه در بیشتر جوامع بشری به‌عنوان رفتاری ناهنجار شناخته می‌شوند.
گروه فرهنگ خبرگزاری فیلوپ، محمدعلی صفاریان – سریال «تاسیان» که این روز‌ها در بستر رسانه‌های دیجیتال به نمایش درآمده است، به وضوح در تلاش است تا شکاف‌های اجتماعی و فرهنگی را با نادیده گرفتن ظرافت‌های تاریخی و فرهنگی میان حجاب، آزادی‌های فردی، و مسائل سیاسی به شیوه‌ای سطحی و بی‌محابا پر کند. این سریال نه‌تنها در مسائل اجتماعی به راحتی خط قرمز‌ها را می‌شکند، بلکه در پی ساده‌سازی مفاهیم عمیق و پیچیده‌ای است که همواره بخش‌های مختلف جامعه را درگیر خود کرده است.
یکی از نخستین و آشکارترین نمود‌های قبح‌شکنی در تاسیان، نمایش تضاد محجبه و بی‌حجاب به‌گونه‌ای است که تلاش می‌کند تا تصویری ایده‌آل از یک جامعه بدون حجاب اجباری ترسیم کند. تصویری که از آزادی‌های بی‌قید و بند در سریال نشان داده می‌شود، نه‌تنها به آزادی فردی و حجاب به‌عنوان یک انتخاب شخصی نپرداخته است، بلکه هیچ‌گونه توجهی به زمینه‌های فرهنگی، تاریخی و مذهبی این مسائل ندارد. در سکانسی از قسمت دوم سریال می‌بینیم که یک خانم چادری شانه به شانه در کنار یک خانم کاملا بی‌حجاب در خیابان راه می‌رود.
جالب است که در این «جامعه به اصطلاح آزاد!»، حتی سگ‌ها نیز بدون قلاده در خیابان‌ها تردد می‌کنند، گویی در این جهان ایده‌آل، هیچ محدودیتی برای هیچ‌چیز وجود ندارد.
این قبح‌شکنی تا آنجاست که بی‌حجابی را بدون محابا و عیان نشان می‌دهند در صورتی که در فیلم‌های گذشته که زمان پهلوی را به نمایش می‌گذاشتند، از پوشش‌هایی مانند کلاه یا کلاه‌گیس استفاده می‌کردند. به نظر می‌رسد این سریال هیچ مرزی را رعایت نمی‌کند و به‌صورت کاملاً بی‌پروا و آشکار سعی در نادیده گرفتن حساسیت‌های موجود در جامعه را دارد.
رقص مختلط و نادیده گرفتن واقعیات تاریخی
نکته دیگر، رقص مختلط زن و مرد است که به بهانه نمایش «دوران آن زمان»، به‌طور علنی و بی‌پرده در سریال «تاسیان» به تصویر کشیده می‌شود. اما سؤال این است که آیا واقعاً در آن دوران تنها مسأله‌ای که می‌شد به‌طور گسترده و بدون هیچ‌گونه تحلیل اجتماعی به نمایش گذاشت، رقص مختلط بود؟ در حالی که فقر، فساد، ظلم و ستم و مشکلات اساسی جامعه آن زمان به شدت در حال رشد بود، در سریال «تاسیان» شاهد تصویری کاملاً متفاوت از یک جامعه مترقی و پیشرفته با ماشین‌های لوکس، خانه‌های مجلل، و موتور‌های مدل‌بالا زیر پای کارگر ساده چاپخانه هستیم. این تصویر به‌هیچ‌وجه با واقعیات اجتماعی و اقتصادی آن دوران همخوانی ندارد و بیشتر به یک فانتزی شبیه است تا بازنمایی واقعی از تاریخ.
تطهیر چهره ساواک و القای تصویری غیرواقعی
از دیگر جنبه‌های بحث‌برانگیز سریال، تطهیر چهره ساواک است. در یکی از سکانس‌ها، کارگر چاپخانه‌ای که از کتابخوان بودن و اهل دانش بودن او تعریف می‌شود، با احترام برخورد می‌شود و به راحتی از دست ساواک آزاد می‌شود. این نوع برخورد با یکی از سازمان‌های سرکوبگر و خونخوار دوران پهلوی که در واقع در ظلم و ستم سیستماتیک خود هیچ‌گونه رحمی از خود نشان نمی‌داد، نه‌تنها نادرست است، بلکه می‌تواند مخاطب را به اشتباه بیندازد که در آن دوران ساواک صرفاً یک نهاد ساده‌لوح یا فرهیخته بوده است.
عادی‌سازی شرب خمر و نادیده گرفتن اصول اخلاقی
نکته دیگری که نمی‌توان به‌راحتی از کنار آن گذشت، عادی‌سازی شرب خمر و مستی است. در سریال «تاسیان»، شاهد نمایش مشروب‌خواری و مستی به‌صورت کاملاً عادی و بی‌پرده هستیم، در حالی که این نوع رفتار‌ها نه‌تنها در فرهنگ اسلامی ناپسند هستند، بلکه در بیشتر جوامع بشری به‌عنوان رفتاری ناهنجار شناخته می‌شوند. این نوع نمایش‌ها به‌راحتی از کنار حساسیت‌های اخلاقی و دینی جامعه عبور می‌کنند و در تلاش هستند تا مصرف مشروب را به‌عنوان امری عادی و حتی لذت‌بخش به نمایش بگذارند.
یادآوری هشدار‌های مقامات مسئول در مقابله با تهدیدات نرم‌افزاری
این اتفاقات، اگرچه شاید در ظاهر در راستای آزادی‌های فردی و آزادی بیان قرار بگیرند، اما در پشت پرده خود پیامد‌های خطرناک‌تری را به همراه دارند. چندی پیش وزیر امور خارجه سابق و معاون راهبردی رئیس‌جمهور صریحاً گفته است: «اگر در خیابان‌های تهران قدم بزنید، می‌بینید که برخی خانم‌ها حجاب بر سر ندارند و علیرغم اینکه این اقدام غیرقانونی است، اما حکومت تصمیم گرفته است که به زنان فشار وارد نکند. باید بگویم این امر با تلاش آقای پزشکیان و با رضایت مسئولان عالی ایران انجام گرفته است.» این گونه سخنان و اقدامات در سطح کلان به سادگی زمینه‌ساز قبح شکنی و ترویج رفتاری می‌شود که اکنون در سریال «تاسیان» به تصویر کشیده شده است. وقتی مقامات دولتی به‌صراحت در برابر این تغییرات و نرم‌سازی قوانین ایستادگی نمی‌کنند، باید انتظار چنین دست قبح‌شکنی‌هایی را در عرصه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی داشت. این در حالی است که مقام معظم رهبری بار‌ها در برابر هنجارشکنی اجتماعی تذکر جدی داده‌اند.
توجه به تأکیدات رهبر انقلاب در خصوص مقابله با تهدیدات نرم‌افزاری
رهبر انقلاب نیز در فرمایشات خود به صراحت از اهمیت مقابله با تهدیدات نرم‌افزاری صحبت کرده و تأکید کرده‌اند که «صاحبان دستگاه‌های تبلیغاتی، صاحبان بیان، صاحبان قلم، اصحاب هنر و دانش و مسئولان دستگاه‌های رسمی رسانه و آموزش و هنر و آحاد جوانانی که با فضای مجازی ارتباط دارند، باید تمرکز خود را برای مقابله با تهدید نرم‌افزاری دشمن قرار دهند.» (۱۴۰۳/۱۱/۲۹). در این راستا، اگر مسئولان و دستگاه‌های نظارتی به وظایف خود در مواجهه با این گونه آثار و تبلیغات بی‌پروا عمل نکنند، آثاری همچون تایسان به راحتی می‌توانند در میان خانواده‌ها و به‌ویژه جوانان تأثیرگذار باشند.
نادیده گرفتن مسئولیت اجتماعی رسانه‌ها
اما شاید مهم‌ترین نقدی که می‌توان به سریال «تاسیان» وارد کرد، این است که اجازه انتشار چنین آثاری در جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه برای مصرف‌کنندگان آن که خانواده‌ها و فرزندان کوچک و بزرگ آن هستند، نه تنها باعث تالم و تاسف است، بلکه به نوعی احساسات بسیاری از خانواده‌هایی که در چارچوب اسلام و جمهوری اسلامی زیست می‌کنند را جریحه‌دار می‌کند. این دست سریال‌ها، که در سایه عدم نظارت مؤثر از سوی دستگاه‌های مسئول پخش و تولید محتوا در پلتفرم‌های مختلف به نمایش گذاشته می‌شود، می‌تواند پیامد‌های جبران‌ناپذیری برای نسل‌های آینده داشته باشد.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "سریال «تاسیان»؛ یک قبح‌شکنی آسان" هستید؟ با کلیک بر روی استان ها، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "سریال «تاسیان»؛ یک قبح‌شکنی آسان"، کلیک کنید.