نمونه دادخواست دادخواست مطالبه وجه

هنگامی که فردی با موقعیتی مواجه می شود که دیگری مبلغی را به او بدهکار است و از پرداخت آن سر باز می زند، آشنایی با روش های قانونی برای مطالبه رسمی این مبلغ ضروری به نظر می رسد. دادخواست مطالبه وجه به عنوان سند قانونی، توسط طلبکار برای الزام بدهکار به پرداخت وجه مورد نظر، در مراجع قضایی تنظیم و تقدیم می گردد. این اقدام قانونی، تنها راهکاری است که می تواند به فرد در احقاق حق مالی خود کمک کند و از این رو، آگاهی از جزئیات آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

مسیر مطالبه وجه در نظام حقوقی ایران، اغلب با چالش ها و پیچیدگی هایی همراه است که می تواند برای افراد عادی دشوار باشد. از شناسایی مستندات معتبر گرفته تا تعیین مرجع صالح و نگارش دقیق دادخواست، هر مرحله نیازمند دقت و شناخت کافی از قوانین است. یک اشتباه کوچک در تنظیم یا ارائه نمونه دادخواست مطالبه وجه می تواند روند پرونده را طولانی تر کرده یا حتی منجر به تضییع حق شود. به همین دلیل، تسلط بر اصول و قواعد این فرآیند نه تنها به سرعت بخشیدن به احقاق حق کمک می کند، بلکه از هدر رفتن زمان و انرژی جلوگیری می نماید.

در دنیای امروز که روابط مالی و تجاری بسیار گسترده شده است، نیاز به این نوع دادخواست ها بیش از پیش احساس می شود. از معاملات ساده تا قراردادهای پیچیده، ممکن است تعهدات مالی به درستی ایفا نشوند و فرد مجبور شود برای دریافت حقوق خود به سیستم قضایی پناه ببرد. در چنین شرایطی، داشتن یک راهنمای کامل و جامع که تمامی جوانب دعوای مطالبه وجه را پوشش دهد، می تواند به مثابه چراغ راهی عمل کند که مسیر دستیابی به عدالت را روشن می سازد.

این مقاله با هدف ارائه یک راهنمای کامل و کاربردی برای تنظیم نمونه دادخواست مطالبه وجه تهیه شده است. در آن، مراحل گام به گام از جمع آوری مدارک تا نگارش متن دادخواست، همراه با نکات حقوقی کلیدی و نمونه های عملی، بررسی شده است. تلاش بر این است که با ارائه اطلاعات دقیق و قابل فهم، افراد بتوانند با آگاهی کامل از حقوق خود دفاع کرده و دادخواست های مالی خود را با اطمینان بیشتری تنظیم و پیگیری کنند.

دعوای مطالبه وجه چیست؟ (تعریف جامع و کاربردی)

دعوای مطالبه وجه در نظام حقوقی ایران، به یک اقدام حقوقی اطلاق می شود که از سوی فرد یا نهادی که خود را طلبکار می داند (خواهان)، علیه شخص یا اشخاصی که بدهکار شناخته می شوند (خوانده)، در مراجع قضایی مطرح می گردد. هدف اصلی این دعوا، وادار کردن بدهکار به پرداخت مبلغ معینی از وجه نقد یا معادل آن است که بر اساس یک رابطه حقوقی معتبر، بر عهده او قرار گرفته است. این رابطه حقوقی می تواند ناشی از قرارداد، قرض، فروش کالا، ارائه خدمات، خسارت وارده یا هر مبنای قانونی دیگری باشد.

ماهیت این دعوا کاملاً حقوقی است و با دعاوی کیفری که به دنبال مجازات مجرم هستند، تفاوت اساسی دارد. در دعوای مطالبه وجه، خواهان به دنبال جبران خسارت مالی و دریافت حق خود است، نه تنبیه کیفری خوانده. از این رو، فرآیند رسیدگی به آن نیز تابع قوانین آیین دادرسی مدنی است. پس از صدور حکم محکومیت به پرداخت وجه، در صورت امتناع بدهکار از پرداخت، طلبکار می تواند از طریق اجرای احکام دادگاه، او را مجبور به پرداخت کند و حتی در برخی موارد، درخواست حبس او را تا زمان تادیه وجه مطرح نماید.

مثال های رایج از منشأ بدهی بسیار متنوع هستند. ممکن است فردی خودروی خود را به دیگری فروخته باشد و خریدار یک فقره چک به عنوان ثمن معامله صادر کند. اگر این چک برگشت بخورد، فروشنده حق مطالبه وجه چک را خواهد داشت. یا در سناریویی دیگر، شخصی بر اثر تصادف با خودروی دیگری، متحمل خسارت شود؛ در این صورت، فرد مقصر باید خسارت وارده به خودرو را بپردازد و متضرر حق مطالبه وجه خسارت را پیدا می کند. همین طور می توان به مواردی مانند عدم پرداخت اجرت المثل کارهای انجام شده، بازپرداخت نشدن قرض، یا حتی واریز اشتباهی وجه به حساب دیگری اشاره کرد که همگی می توانند مبنای طرح دعوای مطالبه وجه قرار گیرند. در تمامی این موارد، هدف اصلی، بازگرداندن وضعیت مالی به حالت قبل از ایجاد بدهی و احقاق حقوق مالی طلبکار است.

گام های ضروری پیش از تنظیم دادخواست مطالبه وجه

پیش از آنکه فرد به فکر تنظیم و ارائه نمونه دادخواست مطالبه وجه بیفتد، لازم است تا مراحل اولیه و حیاتی را با دقت طی کند. این گام ها به استحکام دعوا و افزایش شانس موفقیت در دادگاه کمک شایانی می کنند.

جمع آوری مدارک و مستندات قوی

سنگ بنای هر دعوای مطالبه وجه، مدارک و مستندات محکم و قابل اتکا است. بدون وجود دلایل کافی برای اثبات طلب، حتی بهترین وکیل هم نمی تواند کاری از پیش ببرد. اهمیت این مدارک در این است که مبنای تصمیم گیری قاضی قرار می گیرند. مدارک می توانند به دو دسته کلی کتبی (عادی یا رسمی) و غیر کتبی تقسیم شوند. مدارک کتبی مانند چک، سفته، فاکتور فروش، قرارداد کتبی، رسید بانکی، یا اقرارنامه، از بالاترین اعتبار برخوردارند. اما گاهی ممکن است اسنادی مانند پیامک، ایمیل، یا استشهادنامه نیز به عنوان دلایل و امارات در کنار سایر مدارک مورد استناد قرار گیرند. شهادت شهود نیز در برخی موارد، به خصوص در نبود مدارک کتبی محکم، می تواند نقش مهمی ایفا کند.

هنگام جمع آوری مدارک، لازم است به اعتبار هر یک توجه شود. برای مثال، چک و سفته، اسناد تجاری محسوب می شوند و از مزایای قانونی خاصی برخوردارند. فاکتور فروش باید حاوی اطلاعات دقیق کالا یا خدمات و مهر و امضای طرفین باشد. رسید بانکی، بهترین گواه برای اثبات واریز وجه است. در مورد پیامک و ایمیل نیز، لازم است اعتبار و اصالت آن ها در دادگاه احراز شود. هرچه مدارک قوی تر و مستندتر باشند، مسیر اثبات دعوا هموارتر خواهد بود. توصیه می شود فرد تمامی مکاتبات و مستندات مربوط به بدهی را از همان ابتدا با دقت نگهداری کند و در صورت لزوم، قبل از تقدیم دادخواست، آن ها را به صورت مصدق (کپی برابر اصل) تهیه نماید.

ارسال اظهارنامه

ارسال اظهارنامه یکی از گام های مهم و گاه ضروری پیش از تقدیم دادخواست مطالبه وجه است. اظهارنامه یک سند رسمی است که از طریق دفاتر خدمات قضایی به طرف مقابل ارسال می شود و به او به صورت رسمی اعلام می کند که شما از او طلبی دارید و مهلت مشخصی برای پرداخت تعیین می کنید. هدف از ارسال اظهارنامه، نه تنها مطلع ساختن رسمی بدهکار از مطالبه، بلکه آغاز محاسبه خسارت تأخیر تأدیه نیز می باشد.

بر اساس ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، مطالبه خسارت تأخیر تأدیه منوط به این است که دین، وجه رایج ایران باشد، سررسید آن فرا رسیده باشد و طلبکار، طلب خود را مطالبه کرده باشد و بدهکار نیز تمکن مالی داشته باشد. ارسال اظهارنامه، دقیقاً همان مطالبه طلبکار را اثبات می کند و از تاریخ ابلاغ اظهارنامه به بدهکار، خسارت تأخیر تأدیه شروع به محاسبه می شود. این امر از لحاظ حقوقی دارای اهمیت فراوانی است؛ زیرا در صورت عدم ارسال اظهارنامه، ممکن است قاضی تاریخ مطالبه را از زمان تقدیم دادخواست در نظر بگیرد که می تواند منجر به کاهش مبلغ خسارت تأخیر تأدیه شود. نحوه تنظیم و ارسال اظهارنامه نیز باید با دقت صورت گیرد و در آن مبلغ دقیق دین، منشأ آن و مهلت پرداخت به وضوح قید شود.

تعیین مرجع قضایی صالح

یکی دیگر از مراحل حیاتی پیش از تنظیم نمونه دادخواست مطالبه وجه، تعیین مرجع قضایی صالح برای رسیدگی به دعوا است. اشتباه در این مرحله می تواند منجر به رد دادخواست یا اطاله دادرسی شود. صلاحیت مراجع قضایی در دعاوی مطالبه وجه، عمدتاً بر اساس دو معیار مبلغ خواسته و صلاحیت محلی تعیین می گردد.

از نظر مبلغ خواسته، اگر مبلغ مورد مطالبه تا ۲۰ میلیون تومان باشد، رسیدگی به آن در صلاحیت شورای حل اختلاف خواهد بود. اما اگر مبلغ مورد مطالبه بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد، پرونده در دادگاه عمومی حقوقی بررسی می شود. البته استثنائاتی نیز وجود دارد؛ برای مثال، در مورد چک و سفته که اسناد تجاری هستند، ممکن است روال های متفاوتی برای شروع دعوا و حتی صلاحیت وجود داشته باشد. از نظر صلاحیت محلی، اصل بر این است که دعوا در دادگاه محل اقامتگاه خوانده (بدهکار) مطرح شود. با این حال، استثنائاتی مانند محل وقوع عقد یا محل ایفای تعهد نیز در نظر گرفته می شود که بسته به نوع دین و توافقات قبلی، می تواند محل طرح دعوا را تغییر دهد. برای مثال، در دعاوی ناشی از قراردادها، دادگاهی که محل انعقاد قرارداد یا محل اجرای تعهد در آن قرار دارد نیز می تواند صلاحیت رسیدگی داشته باشد. آشنایی با این قواعد برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه ضروری است.

آشنایی با بخش های اصلی دادخواست مطالبه وجه (راهنمای گام به گام تکمیل)

برای تنظیم یک نمونه دادخواست مطالبه وجه مؤثر، شناخت دقیق بخش های مختلف آن و نحوه تکمیل هر قسمت از اهمیت بالایی برخوردار است. دادخواست، فرمی استاندارد است که از سوی قوه قضائیه ارائه شده و تکمیل صحیح آن، دروازه ورود به فرآیند دادرسی محسوب می شود.

خواهان

خواهان، فرد یا نهادی است که خود را طلبکار می داند و اقدام به طرح دعوا کرده است. در این بخش، لازم است تمامی مشخصات هویتی خواهان به دقت و بدون اشتباه وارد شود. این اطلاعات شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، شغل، نشانی دقیق پستی (شامل کد پستی) و شماره تماس می شود. دقت در درج این اطلاعات برای ابلاغ های قضایی و مکاتبات بعدی حائز اهمیت است. اگر خواهان یک شخص حقوقی باشد (مانند شرکت)، نام کامل شرکت، شماره ثبت، شناسه ملی، نشانی مرکز اصلی و مشخصات نماینده قانونی آن (مدیرعامل یا وکیل) باید درج گردد.

خوانده

خوانده، فرد یا نهادی است که دین بر عهده اوست و دعوا علیه او مطرح شده است. همانند بخش خواهان، مشخصات کامل هویتی خوانده نیز باید به دقت وارد شود: نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، نشانی دقیق و شماره تماس. در صورتی که خوانده یک شخص حقوقی باشد، نام کامل شرکت، شماره ثبت، شناسه ملی، نشانی مرکز اصلی و مشخصات مدیرعامل یا نماینده قانونی او باید قید شود. اهمیت نشانی دقیق خوانده در این است که تمامی ابلاغیه های دادگاه باید به این نشانی ارسال شود و هرگونه اشتباه می تواند به تأخیر در رسیدگی منجر شود. اگر نشانی خوانده نامعلوم باشد، فرآیند ابلاغ از طریق انتشار آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار انجام می گیرد که زمان بر و هزینه بر است.

وکیل (در صورت وجود)

در صورتی که خواهان تصمیم به استفاده از خدمات وکیل گرفته باشد، مشخصات کامل وکیل نیز باید در این بخش درج شود. این مشخصات شامل نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره پروانه وکالت، نشانی دفتر کار و شماره تماس وکیل است. حضور وکیل در پرونده های حقوقی، به ویژه در دعاوی مطالبه وجه که ممکن است پیچیدگی های خاص خود را داشته باشند، می تواند به تسریع و اثربخشی فرآیند دادرسی کمک کند. وکیل با تجربه و دانش حقوقی خود، می تواند بهترین راهکارها را برای احقاق حق موکل ارائه دهد و از اشتباهات احتمالی جلوگیری کند. وکالت نامه معتبر نیز باید به عنوان یکی از منضمات دادخواست ارائه شود.

خواسته

بخش خواسته قلب دادخواست مطالبه وجه است و باید به وضوح و بدون ابهام تکمیل شود. در این قسمت، فرد باید به صورت دقیق و مشخص، آنچه را که از دادگاه درخواست می کند، قید نماید. خواسته اصلی معمولاً شامل مبلغ دین به عدد و حروف است؛ برای مثال: مطالبه مبلغ 100,000,000 (یکصد میلیون) ریال. علاوه بر اصل دین، خواهان می تواند کلیه خسارات قانونی مربوط به دعوا را نیز مطالبه کند. این خسارات می تواند شامل موارد زیر باشد:

1. خسارت تأخیر تأدیه: خسارتی که به دلیل تأخیر در پرداخت دین از سوی بدهکار به طلبکار تعلق می گیرد.
2. هزینه های دادرسی: شامل هزینه های ثبت دادخواست، دستمزد کارشناس (در صورت لزوم)، و سایر هزینه های مرتبط با فرآیند قضایی.
3. حق الوکاله وکیل: در صورتی که خواهان وکیل گرفته باشد، می تواند هزینه های وکیل خود را نیز از خوانده مطالبه کند.
4. هزینه انتشار آگهی: در صورتی که نشانی خوانده نامعلوم باشد و نیاز به آگهی شود.

ذکر دقیق و کامل خواسته، از بروز ابهام در رأی دادگاه جلوگیری می کند و به خواهان این امکان را می دهد تا تمامی حقوق قانونی خود را از بدهکار دریافت کند. عدم ذکر برخی خسارات در این مرحله، ممکن است به معنای از دست دادن حق مطالبه آن ها در آینده باشد.

دلایل و منضمات

در این بخش، خواهان باید تمامی مدارک و مستنداتی را که برای اثبات ادعای خود به آن ها استناد می کند، به صورت دقیق لیست کرده و فتوکپی مصدق آن ها را به دادخواست پیوست کند. این بخش اهمیت حیاتی در اثبات دعوا دارد. مثال هایی از دلایل و منضمات عبارتند از:

• فتوکپی مصدق چک یا سفته (در صورت مطالبه وجه اسناد تجاری)
• فتوکپی مصدق قرارداد (در صورت وجود قرارداد کتبی)
• فتوکپی مصدق فاکتور فروش یا رسید خدمات
• فتوکپی مصدق رسید بانکی یا پرینت گردش حساب
• فتوکپی مصدق اظهارنامه ارسالی
• استشهادنامه یا شهادت نامه شهود (در صورت وجود)
• اقرارنامه کتبی خوانده
• کپی مکاتبات (پیامک، ایمیل) یا هرگونه دلیل دیگر که دلالت بر وجود دین دارد.
• وکالت نامه (در صورت داشتن وکیل)

توجه داشته باشید که تمامی این مدارک باید مصدق باشند، به این معنا که کپی آن ها برابر اصل اصل شده باشد. این کار معمولاً توسط دفاتر خدمات قضایی یا دفترخانه اسناد رسمی انجام می شود. نقص در ارائه منضمات یا عدم تصدیق آن ها می تواند منجر به رد دادخواست یا نیاز به رفع نقص و طولانی شدن روند دادرسی شود.

شرح دادخواست

بخش شرح دادخواست جایی است که خواهان (یا وکیل او) وقایع و ماجراهایی را که منجر به ایجاد دین شده است، به صورت موجز، روشن و منطقی توضیح می دهد. در این بخش، از بیان جزئیات بی ربط و احساسی باید پرهیز کرد و تنها به اصل موضوع و آنچه برای اثبات دعوا ضروری است، اشاره نمود. نکات کلیدی در نگارش شرح دادخواست عبارتند از:

• بیان روشن وقایع: داستان بدهی باید به ترتیبی منطقی و زمانی ارائه شود.
• استناد به مستندات: در حین شرح وقایع، باید به مدارک پیوست اشاره شود تا ارتباط بین شرح و دلایل مشخص گردد. برای مثال: اینجانب به موجب قرارداد مورخ … (پیوست شماره ۱)، مبلغ … ریال را به خوانده پرداخت نموده ام.
• استناد به مواد قانونی: در صورت امکان، به مواد قانونی مرتبط با دعوا نیز اشاره شود. مثلاً: با عنایت به ماده ۱۰ قانون مدنی و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی دارم.
• خلاصه و مفید بودن: از طولانی کردن بی جهت مطلب خودداری شود. قاضی به دنبال اطلاعات کلیدی است، نه یک داستان بلند.
• استدلال حقوقی: نحوه شکل گیری دین و دلیل قانونی مطالبه آن به صورت مختصر توضیح داده شود.

نگارش شرح دادخواست نیاز به مهارت خاصی دارد و یک شرح قوی و مستدل می تواند تأثیر مثبتی بر ذهن قاضی بگذارد و روند رسیدگی را تسریع بخشد. این بخش در واقع، خلاصه ای از ادعای خواهان و چرایی استحقاق او برای دریافت وجه است.

انواع نمونه های دادخواست مطالبه وجه (با توضیحات جامع و نکات حقوقی)

در ادامه، به بررسی ۱۰ نمونه دادخواست مطالبه وجه رایج می پردازیم. برای هر نمونه، توضیحات، کاربردها و نکات حقوقی خاص آن ارائه شده تا خواننده با آگاهی کامل از چارچوب و محتوای هر یک از آن ها استفاده کند. این نمونه ها به عنوان الگو و راهنما عمل می کنند و نیاز است که با جزئیات پرونده هر فرد، شخصی سازی شوند.

۱. نمونه دادخواست مطالبه وجه با سند عادی (عمومی و قابل انطباق)

این نمونه دادخواست مطالبه وجه برای زمانی کاربرد دارد که دین بر اساس یک سند عادی (غیر رسمی) مانند رسید دست نویس، قرارداد شفاهی که با شهادت شهود یا اقرار خوانده اثبات می شود، یا هر نوع مدرک مکتوب غیر رسمی دیگر، ایجاد شده باشد. این یکی از رایج ترین انواع دعاوی مطالبه وجه است.

نکات کلیدی حقوقی: اثبات اعتبار سند عادی یا وقوع دین بدون سند کتبی، نیاز به دلایل اثباتی قوی تری دارد. شهادت شهود، اقرار خوانده، سوگند، امارات و قرائن موجود در پرونده (مانند پیامک ها و فیش های واریزی) در این موارد بسیار مهم هستند. استناد به مواد قانونی مانند ماده ۱۲۸۴، ۱۲۸۹ و ۱۳۰۱ قانون مدنی (در خصوص سند و شهادت) و ماده ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی (در مورد خواسته و خسارات) معمول است.

ریاست محترم ........................

با سلام،
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب خواهان به موجب سند عادی مورخ .................... (شامل رسید کتبی، پیامک های رد و بدل شده، یا اقرار شفاهی خوانده نزد شهود) مبلغ .................... ریال از خوانده محترم، آقای/خانم ....................، طلبکار می باشم.
این سند/طلب مربوط به .................... (مثلاً: فروش کالا، ارائه خدمات، قرض الحسنه) است که با وجود مراجعات مکرر و مطالبه شفاهی/کتبی (از طریق اظهارنامه شماره .................... مورخ ....................)، خوانده محترم تاکنون از پرداخت طلب اینجانب خودداری نموده است.
لذا با تقدیم این دادخواست، مستنداً به مواد ۱۲۸۴، ۱۲۸۹ و ۱۳۰۱ قانون مدنی و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ .................... ریال، به انضمام کلیه خسارات قانونی (شامل خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه/سررسید، هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل در صورت وجود) را استدعا دارم.
همچنین، تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ خواسته را از اموال خوانده محترم، پیش از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی دارم.

با احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: ....................
امضاء: ....................
تاریخ: ....................

دلایل و منضمات:
۱. فتوکپی مصدق سند عادی (رسید، قرارداد، فاکتور، پرینت پیامک ها و ...)
۲. فتوکپی مصدق اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)
۳. فتوکپی مصدق کارت ملی خواهان
۴. (در صورت وجود) شهادتنامه شهود

۲. نمونه دادخواست مطالبه وجه بابت قرض

این نمونه دادخواست مطالبه وجه برای زمانی است که فرد مبلغی را به دیگری قرض داده و اکنون خواستار بازپرداخت آن است. قرض می تواند با رسید بانکی، سند کتبی، یا حتی به صورت شفاهی انجام شده باشد که در صورت اخیر، نیاز به اثبات از طریق شهادت شهود یا اقرار بدهکار دارد.

نکات کلیدی حقوقی: اثبات عقد قرض و تاریخ سررسید آن بسیار مهم است. اگر قرض با فیش بانکی واریز شده باشد، صرف واریز وجه به حساب دیگری، همیشه به معنای قرض نیست و خواهان باید قصد خود (قرض دادن) را اثبات کند، مگر اینکه قراین و شواهد قوی (مانند مکاتبات، پیامک ها) مؤید آن باشد. ماده ۶۴۸ قانون مدنی و همچنین ماده ۱۹۸ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی از جمله مستندات قانونی هستند.

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ....................

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند، اینجانب .................... (خواهان) به موجب روابط دوستانه/اعتماد متقابل، طی چند نوبت/در تاریخ .................... مبلغ .................... ریال را به صورت قرض الحسنه به حساب آقای/خانم .................... (خوانده) واریز نموده ام/به ایشان تحویل داده ام. این واریزی ها/پرداخت ها طی رسیدهای بانکی/سند کتبی/شهادت شهود (که تصویر مصدق آن ها پیوست می باشد) قابل اثبات است.
بر اساس توافق شفاهی/کتبی، مقرر بود خوانده محترم در تاریخ .................... (یا پس از مطالبه) مبلغ قرض گرفته شده را بازپرداخت نمایند. متاسفانه، با گذشت زمان تعیین شده/با وجود مطالبه مکرر اینجانب (از طریق اظهارنامه شماره .................... مورخ .................... که تصویر آن پیوست می باشد)، ایشان از بازپرداخت وجه مذکور خودداری می نمایند.
با عنایت به مراتب فوق و مستنداً به ماده ۶۴۸ قانون مدنی، مواد ۱۹۸ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ .................... ریال بابت اصل خواسته، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ .................... (تاریخ مطالبه/سررسید) تا روز اجرای حکم، و همچنین کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را استدعا دارم.
ضمناً تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ خواسته را از اموال خوانده پیش از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی دارم.

با احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: ....................
امضاء: ....................
تاریخ: ....................

دلایل و منضمات:
۱. فتوکپی مصدق کارت ملی خواهان
۲. فتوکپی مصدق رسیدهای واریزی/سند قرض/شهادتنامه شهود
۳. فتوکپی مصدق اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)

۳. نمونه دادخواست مطالبه وجه چک بلامحل (برگشتی)

این نمونه دادخواست مطالبه وجه برای زمانی است که فرد چکی را دریافت کرده اما به دلیل عدم موجودی یا دلایل دیگر، چک برگشت خورده است. مطالبه وجه چک برگشتی یکی از رایج ترین دعاوی مالی است و به دلیل ماهیت اسناد تجاری، دارای رویه های خاصی است.

نکات کلیدی حقوقی: چک یک سند تجاری است که علاوه بر جنبه حقوقی، می تواند جنبه کیفری نیز داشته باشد (البته با رعایت شرایط خاص و در مهلت قانونی). برای مطالبه وجه چک، لازم است گواهی عدم پرداخت (برگشتی) از بانک صادر شده باشد. دارنده چک می تواند علاوه بر صادرکننده، علیه ظهرنویس ها نیز اقامه دعوا کند. ماده ۳۱۵ قانون تجارت و مواد ۱۹۸ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی مستندات اصلی هستند. لازم است دادخواست ظرف مهلت های قانونی (۱۵ روز، ۴۵ روز یا ۴ ماه بسته به محل صدور و تاریخ واخواست) مطرح شود تا مزایای سند تجاری حفظ گردد.

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ....................

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند، اینجانب .................... (خواهان) دارنده یک فقره چک به شماره .................... مورخ .................... عهده بانک .................... شعبه .................... به مبلغ .................... ریال می باشم که توسط آقای/خانم .................... (خوانده) صادر شده است.
پس از مراجعه به بانک محال علیه در تاریخ ....................، چک مذکور به دلیل .................... (مثلاً: عدم موجودی حساب/کسر موجودی) برگشت خورده و گواهی عدم پرداخت شماره .................... مورخ .................... از بانک دریافت گردیده است (تصویر مصدق گواهی عدم پرداخت و پشت و روی چک پیوست می باشد).
با وجود مراجعات مکرر و مطالبه از خوانده، ایشان تاکنون از پرداخت وجه چک خودداری نموده اند.
لذا با تقدیم این دادخواست، مستنداً به مواد ۳۱۵ قانون تجارت، ۱۹۸ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ .................... ریال بابت اصل وجه چک، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید چک تا روز اجرای حکم، و همچنین کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را استدعا دارم.
ضمناً تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ خواسته را از اموال خوانده پیش از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی دارم.

با احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: ....................
امضاء: ....................
تاریخ: ....................

دلایل و منضمات:
۱. فتوکپی مصدق کارت ملی خواهان
۲. فتوکپی مصدق گواهی عدم پرداخت (برگشتی) چک
۳. فتوکپی مصدق پشت و روی چک
۴. فتوکپی مصدق اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)

۴. نمونه دادخواست مطالبه وجه سفته

این نمونه دادخواست مطالبه وجه برای زمانی است که فرد دارنده یک فقره سفته است و صادرکننده از پرداخت وجه آن در سررسید خودداری کرده است. سفته نیز مانند چک، یک سند تجاری است و در صورت رعایت شرایط قانونی، از امتیازات خاصی برخوردار است.

نکات کلیدی حقوقی: برای استفاده از مزایای قانونی سفته (مانند مسئولیت تضامنی صادرکننده و ظهرنویس ها)، باید ظرف ده روز از تاریخ سررسید، سفته را از طریق واخواست نامه یا اظهارنامه واخواست (واخواست رسمی) مطالبه کرد و سپس ظرف یک سال (برای دعاوی علیه ظهرنویس) دادخواست را مطرح نمود. در غیر این صورت، سفته صرفاً یک سند عادی تلقی می شود. ماده ۳۰۷ تا ۳۰۹ قانون تجارت و مواد ۱۹۸ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، از جمله مستندات قانونی این دعوا هستند.

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ....................

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند، اینجانب .................... (خواهان) دارنده یک فقره سفته به شماره .................... مورخ .................... به مبلغ .................... ریال می باشم که توسط آقای/خانم .................... (خوانده) صادر شده است.
سفته مذکور در تاریخ سررسید (یا پس از مطالبه در صورت عندالمطالبه بودن) توسط اینجانب از طریق واخواست نامه رسمی/اظهارنامه شماره .................... مورخ .................... مطالبه گردیده است (تصویر مصدق سفته و واخواست نامه/اظهارنامه پیوست می باشد).
با وجود اقدامات قانونی و مطالبه از خوانده، ایشان تاکنون از پرداخت وجه سفته خودداری نموده اند.
لذا با تقدیم این دادخواست، مستنداً به مواد ۳۰۷ و ۳۰۹ قانون تجارت، ۱۹۸ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ .................... ریال بابت اصل وجه سفته، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید سفته تا روز اجرای حکم، و همچنین کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را استدعا دارم.
ضمناً تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ خواسته را از اموال خوانده پیش از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی دارم.

با احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: ....................
امضاء: ....................
تاریخ: ....................

دلایل و منضمات:
۱. فتوکپی مصدق کارت ملی خواهان
۲. فتوکپی مصدق سفته
۳. فتوکپی مصدق واخواست نامه/اظهارنامه واخواست

۵. نمونه دادخواست مطالبه وجه بابت واریز اشتباهی (دارا شدن بلاجهت)

این نمونه دادخواست مطالبه وجه برای زمانی است که فرد به اشتباه مبلغی را به حساب بانکی دیگری واریز کرده و اکنون خواستار بازگرداندن آن است. این دعوا بر اساس اصل دارا شدن بلاجهت یا عدم استحقاق مطرح می شود، به این معنا که هیچ دلیل قانونی برای تملک آن وجه توسط گیرنده وجود ندارد.

نکات کلیدی حقوقی: اثبات اشتباه در واریز وجه و عدم وجود دلیل قانونی برای تملک آن توسط گیرنده، از اهمیت بالایی برخوردار است. پرینت بانکی که نشان دهنده واریز وجه به حساب خوانده است، مدرک اصلی محسوب می شود. خواهان باید ثابت کند که قصد تبرع یا هبه نداشته است. استناد به ماده ۳۰۱ قانون مدنی (هر کس که عمداً یا اشتباهاً چیزی را که مستحق نبوده است دریافت کند، ضامن آن است) و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، رایج است.

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ....................

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند، اینجانب .................... (خواهان) در تاریخ .................... به صورت اشتباهی مبلغ .................... ریال را به حساب بانکی شماره .................... متعلق به آقای/خانم .................... (خوانده) واریز نمودم.
این اشتباه ناشی از .................... (مثلاً: اشتباه در وارد کردن شماره حساب، اشتباه در انتخاب نام گیرنده) بوده و پس از اطلاع از این موضوع، بلافاصله با خوانده تماس گرفته و درخواست بازگرداندن مبلغ مذکور را نمودم. همچنین طی اظهارنامه شماره .................... مورخ .................... نیز موضوع به ایشان اعلام گردیده است (تصویر مصدق رسید واریز و اظهارنامه پیوست می باشد).
علی رغم پیگیری های مکرر، خوانده تاکنون از بازگرداندن مبلغ خودداری نموده و حاضر به رفع این تعهد نمی باشد. با توجه به اصل قاعده دارا شدن بلاجهت و عدم استحقاق قانونی خوانده برای نگهداری وجه، از دادگاه محترم تقاضا دارم حکم به بازگرداندن مبلغ مذکور به انضمام خسارات تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه، و هزینه های دادرسی را صادر فرماید.
ضمناً در صورت نیاز، درخواست استعلام از بانک مربوطه جهت تأیید واریز وجه و ارائه اطلاعات تکمیلی در جلسات دادرسی را دارم.
تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ خواسته را از اموال خوانده پیش از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی دارم.

با احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: ....................
امضاء: ....................
تاریخ: ....................

دلایل و منضمات:
۱. فتوکپی مصدق کارت ملی خواهان
۲. فتوکپی مصدق رسید واریز وجه
۳. فتوکپی مصدق اظهارنامه ارسالی
۴. پرینت گردش حساب بانکی

۶. نمونه دادخواست مطالبه ثمن معامله ملک (باقیمانده مبلغ خرید و فروش ملک)

این نمونه دادخواست مطالبه وجه زمانی کاربرد دارد که فرد ملکی را فروخته اما بخشی یا تمامی ثمن (بهای) معامله توسط خریدار پرداخت نشده است. این دعوا معمولاً بر اساس مبایعه نامه کتبی مطرح می شود.

نکات کلیدی حقوقی: مبایعه نامه (اعم از رسمی یا عادی) سند اصلی اثبات معامله و تعهد خریدار به پرداخت ثمن است. تاریخ سررسید پرداخت و میزان باقیمانده ثمن باید به وضوح مشخص باشد. در این دعاوی می توان همزمان درخواست خسارت تأخیر تأدیه را نیز مطرح کرد. استناد به ماده ۱۰ و ۲۱۹ قانون مدنی (در خصوص اعتبار قراردادها و لزوم وفای به عهد) و مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی (در خصوص خواسته و خسارات) رایج است.

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ....................

با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب .................... (خواهان) به موجب مبایعه نامه مورخ .................... (پیوست شماره ۱)، ملکی واقع در .................... به پلاک ثبتی .................... را به آقای/خانم .................... (خوانده) فروخته ام.
بر اساس مفاد قرارداد، مبلغ .................... ریال به عنوان ثمن معامله تعیین گردید که مبلغ .................... ریال آن به صورت نقدی/چک در زمان انعقاد قرارداد پرداخت شد و مقرر گردید باقیمانده ثمن به مبلغ .................... ریال در تاریخ .................... (یا همزمان با تنظیم سند رسمی) پرداخت گردد.
متاسفانه علی رغم سررسید موعد مقرر و پیگیری های انجام شده (شامل ارسال اظهارنامه شماره .................... مورخ .................... که تصویر آن پیوست می باشد)، خوانده از پرداخت وجه مذکور خودداری نموده و به تعهدات خویش عمل نکرده است. با توجه به اینکه قرارداد مزبور بین طرفین نافذ و معتبر است و تعهدات ناشی از آن بر عهده طرفین می باشد، اقدام خوانده مصداق تخلف از اجرای تعهد قراردادی تلقی می گردد.
لذا مستنداً به ماده ۱۰ و ۲۱۹ قانون مدنی، همچنین مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، صدور حکم بر:
۱. الزام خوانده به پرداخت مبلغ .................... ریال بابت باقیمانده ثمن معامله ملک.
۲. به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ .................... (سررسید پرداخت) تا زمان پرداخت کامل.
۳. همچنین پرداخت هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود).
مورد استدعاست.
ضمناً تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ خواسته را از اموال خوانده پیش از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی دارم.

با تشکر و احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: ....................
امضاء: ....................
تاریخ: ....................

دلایل و منضمات:
۱. فتوکپی مصدق کارت ملی خواهان
۲. فتوکپی مصدق مبایعه نامه
۳. فتوکپی مصدق اظهارنامه
۴. (در صورت وجود) شهادت شهود

۷. نمونه دادخواست مطالبه وجه بابت فروش کالا (با فاکتور/بدون فاکتور)

این نمونه دادخواست مطالبه وجه برای زمانی کاربرد دارد که فرد کالایی را به دیگری فروخته و خریدار از پرداخت بهای آن خودداری می کند. این دعوا می تواند هم با وجود فاکتور فروش و هم در غیاب آن (با اثبات از طریق سایر دلایل) مطرح شود.

نکات کلیدی حقوقی: فاکتور فروش، قبض رسید، یا هر مدرک کتبی که نشان دهنده فروش و تحویل کالا باشد، دلیل اصلی دعواست. در صورت عدم وجود فاکتور، اثبات تحویل کالا و توافق بر سر قیمت از طریق شهادت شهود، پیامک ها، یا اقرار خوانده اهمیت پیدا می کند. استناد به مواد ۳۳۸ به بعد قانون مدنی (در خصوص عقد بیع) و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، معمول است.

ریاست محترم مجتمع قضایی ....................

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند، اینجانب .................... (خواهان)، بر اساس قرارداد فروش شفاهی/کتبی/فاکتور فروش شماره .................... مورخ .................... (تصویر مصدق آن پیوست می باشد)، اقدام به فروش .................... (نوع کالا) به آقای/خانم .................... (خوانده) نموده و کالا را تحویل ایشان داده ام.
بر اساس توافق طرفین، خوانده متعهد به پرداخت مبلغ .................... ریال بابت این معامله گردید.
متاسفانه خوانده پس از دریافت کالا از پرداخت مبلغ توافق شده خودداری نموده و به تعهدات خویش عمل نکرده است. اینجانب بارها از طریق تماس و پیام، موضوع را به ایشان یادآوری کرده ام (ارسال اظهارنامه شماره .................... مورخ .................... نیز انجام شده است)، اما خوانده به درخواست ها و تذکرات پاسخ مثبت نداده است.
با توجه به دلایل و مستندات موجود، از جمله فاکتور فروش/قبض رسید/شهادت شهود (پیوست می باشد)، مستدعی است دستور فرمایید اقدامات لازم جهت احقاق حق و صدور حکم به پرداخت مبلغ مورد مطالبه به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید/مطالبه و کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) انجام شود.
ضمناً تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ خواسته را از اموال خوانده پیش از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی دارم.

با تقدیم احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: ....................
امضاء: ....................
تاریخ: ....................

دلایل و منضمات:
۱. فتوکپی مصدق کارت ملی خواهان
۲. فتوکپی مصدق فاکتور فروش/رسید تحویل کالا/پیامک ها و ایمیل ها
۳. فتوکپی مصدق اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)
۴. (در صورت وجود) شهادتنامه شهود

۸. نمونه دادخواست مطالبه وجه بابت ارائه خدمات (حق الزحمه، اجرت)

این نمونه دادخواست مطالبه وجه برای زمانی است که فرد خدماتی را به دیگری ارائه کرده است (مانند تعمیرات، طراحی، مشاوره، آموزش) اما حق الزحمه یا اجرت آن خدمات را دریافت نکرده است. این دعوا نیز می تواند بر اساس قرارداد کتبی یا شفاهی مطرح شود.

نکات کلیدی حقوقی: اثبات ارائه خدمات و توافق بر سر حق الزحمه یا اجرت آن، مهم ترین رکن این دعواست. در صورت نبود قرارداد کتبی، شهادت شهود، مکاتبات (پیامک، ایمیل)، پرینت مکالمات، یا اقرار خوانده می تواند مورد استناد قرار گیرد. در برخی موارد، کارشناسی برای تعیین اجرت المثل خدمات ارائه شده لازم است. استناد به مواد ۳۳۶ و ۳۳۷ قانون مدنی (در خصوص اجرت المثل و استیفا) و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، معمول است.

ریاست محترم مجتمع قضایی ....................

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند، اینجانب .................... (خواهان)، بر اساس توافق شفاهی/کتبی (تصویر مصدق آن پیوست می باشد) که در تاریخ .................... میان اینجانب و آقای/خانم .................... (خوانده) منعقد گردید، خدماتی شامل .................... (شرح خدمت ارائه شده، مانند طراحی سایت، تعمیرات منزل، مشاوره حقوقی) به ایشان ارائه نمودم.
بر اساس توافق، خوانده متعهد به پرداخت مبلغ .................... ریال در قبال خدمات ارائه شده گردید.
متاسفانه، علیرغم ارائه کامل خدمات و تأیید خوانده بر انجام صحیح آن ها، ایشان از پرداخت وجه مذکور خودداری نموده است. اینجانب بارها از طریق تماس ها و مکاتبات، موضوع را یادآوری کرده ام (ارسال اظهارنامه شماره .................... مورخ .................... نیز انجام شده است)، اما تاکنون هیچ اقدامی از سوی ایشان صورت نگرفته است.
لذا با استناد به مدارک و مستندات پیوست، تقاضای صدور حکم به پرداخت مبلغ مورد مطالبه به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید/مطالبه و هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را دارم.
ضمناً تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ خواسته را از اموال خوانده پیش از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی دارم.

با احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: ....................
امضاء: ....................
تاریخ: ....................

دلایل و منضمات:
۱. فتوکپی مصدق کارت ملی خواهان
۲. فتوکپی مصدق قرارداد خدمات/مکاتبات/پیامک ها
۳. فتوکپی مصدق اظهارنامه
۴. (در صورت وجود) شهادتنامه شهود
۵. (در صورت لزوم) تقاضای جلب نظر کارشناس برای تعیین اجرت المثل

۹. نمونه دادخواست مطالبه وجه خسارت (مثلاً ناشی از تصادف، عدم انجام تعهد قراردادی)

این نمونه دادخواست مطالبه وجه برای حالتی است که فرد به دلیل فعل یا ترک فعل دیگری، متحمل خسارت مالی شده و اکنون خواستار جبران آن است. این خسارت می تواند ناشی از حوادث (مانند تصادف)، عدم انجام تعهدات قراردادی، یا غصب باشد.

نکات کلیدی حقوقی: اثبات وقوع خسارت و رابطه سببیّت بین فعل/ترک فعل خوانده و خسارت وارده، از اهمیت بالایی برخوردار است. میزان خسارت نیز باید قابل محاسبه و اثبات باشد که ممکن است نیاز به نظر کارشناس داشته باشد. استناد به ماده ۳۲۸ و ۳۳۱ قانون مدنی (در خصوص ضمان قهری) و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، رایج است. در خسارات ناشی از قرارداد، مواد ۲۲۱ به بعد قانون مدنی نیز مورد توجه قرار می گیرد.

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ....................

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند، اینجانب .................... (خواهان) به دلیل فعل/ترک فعل آقای/خانم .................... (خوانده) متحمل خسارت مالی به مبلغ .................... ریال شده ام.
شرح ماوقع بدین صورت است که .................... (به تفصیل و با ذکر تاریخ و جزئیات، مثلاً: در تاریخ .................... خودروی اینجانب به شماره پلاک .................... در اثر تصادف با خودروی خوانده به شماره پلاک ....................، دچار آسیب دیدگی شده است. میزان خسارت وارده طبق نظریه کارشناسی/فاکتور تعمیرگاه به مبلغ .................... ریال می باشد. یا: خوانده محترم به تعهد قراردادی خود (مثلاً: تحویل کالا/انجام خدمات) در تاریخ .................... عمل ننموده و این امر موجب ورود خسارت .................... ریال به اینجانب گردیده است که طبق .................... قابل اثبات است.)
با وجود مطالبه مکرر و ارسال اظهارنامه شماره .................... مورخ .................... (تصویر آن پیوست می باشد)، خوانده از جبران خسارت خودداری می نماید.
لذا با تقدیم این دادخواست، مستنداً به ماده ۳۲۸/۳۳۱/۲۲۱ قانون مدنی و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ .................... ریال بابت اصل خسارت، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ مطالبه/وقوع خسارت تا روز اجرای حکم، و همچنین کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را استدعا دارم.
ضمناً تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ خواسته را از اموال خوانده پیش از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی دارم.

با احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: ....................
امضاء: ....................
تاریخ: ....................

دلایل و منضمات:
۱. فتوکپی مصدق کارت ملی خواهان
۲. (در صورت تصادف) گزارش پلیس راهور، نظریه کارشناس رسمی، فاکتور تعمیرات
۳. (در صورت عدم انجام تعهد) فتوکپی مصدق قرارداد، اسناد مثبته خسارت وارده
۴. فتوکپی مصدق اظهارنامه
۵. (در صورت وجود) شهادتنامه شهود

۱۰. نمونه دادخواست مطالبه وجه پرداخت شده در مقام ایفای دین دیگری (تادیه دین ثالث)

این نمونه دادخواست مطالبه وجه برای زمانی است که فرد دین شخص دیگری را پرداخت کرده است (بدون اینکه خود مدیون باشد) و اکنون خواستار بازپس گیری مبلغ پرداخت شده از مدیون اصلی است. این وضعیت می تواند زمانی رخ دهد که فرد برای جلوگیری از ضرر بیشتر یا به دلیل روابط دوستانه، بدهی شخص دیگری را تسویه کرده باشد.

نکات کلیدی حقوقی: اثبات پرداخت دین دیگری و اینکه این پرداخت به قصد تبرع (رایگان) نبوده، از ارکان اصلی این دعواست. رسیدهای بانکی یا هر مدرک کتبی که نشان دهنده پرداخت وجه به شخص ثالث به جای خوانده باشد، اهمیت زیادی دارد. همچنین باید اثبات شود که پرداخت به درخواست خوانده یا با رضایت ضمنی او بوده است. استناد به ماده ۲۶۵ قانون مدنی (در خصوص عدم تبرع و استرداد) و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، معمول است.

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ....................

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند، اینجانب .................... (خواهان) در تاریخ .................... مبلغ .................... ریال را در مقام ایفای دین آقای/خانم .................... (خوانده) به شخص ثالث (آقای/خانم ....................) پرداخت نموده ام.
این پرداخت بنا به درخواست/رضایت خوانده و به منظور .................... (مثلاً: پرداخت اقساط وام بانکی خوانده، تسویه بدهی خوانده به فروشنده کالا) صورت گرفته است. (تصویر مصدق رسید پرداخت به شخص ثالث و مکاتبات/پیامک های مربوط به درخواست خوانده پیوست می باشد).
با وجود مراجعات مکرر و ارسال اظهارنامه شماره .................... مورخ .................... (تصویر آن پیوست می باشد)، خوانده از بازپرداخت وجهی که اینجانب به جای او پرداخت کرده ام، خودداری می نماید.
لذا با تقدیم این دادخواست، مستنداً به ماده ۲۶۵ قانون مدنی و مواد ۱۹۸ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ .................... ریال بابت اصل خواسته، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ پرداخت/مطالبه تا روز اجرای حکم، و همچنین کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را استدعا دارم.
ضمناً تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ خواسته را از اموال خوانده پیش از ابلاغ به ایشان، مستنداً به ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی دارم.

با احترام
نام و نام خانوادگی خواهان: ....................
امضاء: ....................
تاریخ: ....................

دلایل و منضمات:
۱. فتوکپی مصدق کارت ملی خواهان
۲. فتوکپی مصدق رسید پرداخت وجه به شخص ثالث
۳. فتوکپی مصدق مکاتبات/پیامک های مربوط به درخواست خوانده
۴. فتوکپی مصدق اظهارنامه ارسالی

نکات حقوقی حیاتی در دعوای مطالبه وجه که باید بدانید

در کنار آشنایی با نمونه دادخواست مطالبه وجه و نحوه تنظیم آن، دانستن برخی نکات حقوقی حیاتی می تواند تأثیر بسزایی در موفقیت و پیشبرد پرونده داشته باشد. این نکات، جنبه های مختلفی از دعوا را پوشش می دهند و آگاهی از آن ها برای هر طلبکاری ضروری است.

خسارت تأخیر تأدیه

خسارت تأخیر تأدیه، مبلغی است که بابت جبران ضرر و زیان ناشی از تأخیر در پرداخت وجه رایج ایران، به طلبکار تعلق می گیرد. مبنای قانونی آن ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی است. برای مطالبه این خسارت، شرایطی باید محقق شود:

1. دین، وجه رایج ایران باشد.
2. سررسید دین فرا رسیده باشد.
3. طلبکار، طلب خود را مطالبه کرده باشد (بهترین روش، ارسال اظهارنامه رسمی است).
4. مدیون (بدهکار) تمکن مالی برای پرداخت دین را داشته باشد، اما از پرداخت امتناع کند.

نحوه محاسبه خسارت تأخیر تأدیه بر اساس شاخص رسمی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می شود و این شاخص هر ساله اعلام می گردد. در دادخواست باید این خسارت به صراحت درخواست شود و تاریخ شروع آن (معمولاً از تاریخ سررسید دین یا تاریخ مطالبه رسمی مانند اظهارنامه) مشخص گردد.

تأمین خواسته

تأمین خواسته، به معنای توقیف اموال بدهکار پیش از صدور حکم نهایی است تا از انتقال یا مخفی کردن اموال توسط بدهکار و تضییع حق طلبکار جلوگیری شود. این اقدام می تواند یکی از مؤثرترین راه ها برای تضمین اجرای حکم باشد. درخواست تأمین خواسته می تواند در سه زمان مختلف مطرح شود:

1. قبل از تقدیم دادخواست اصلی (به صورت دادخواست مستقل).
2. همزمان با تقدیم دادخواست اصلی.
3. پس از تقدیم دادخواست اصلی و در جریان رسیدگی.

شرایط درخواست تأمین خواسته می تواند با تودیع خسارت احتمالی (معمولاً ۱۰ تا ۲۰ درصد مبلغ خواسته) یا بدون تودیع باشد. در مواردی مانند چک و سفته، اگر شرایط قانونی رعایت شده باشد، خواهان نیازی به تودیع خسارت احتمالی ندارد. اهمیت این اقدام در آن است که می تواند طلبکار را از یک دغدغه بزرگ (انتقال اموال بدهکار) آسوده کند.

اعسار خوانده

اعسار، دفاعی است که خوانده (بدهکار) می تواند در برابر دعوای مطالبه وجه مطرح کند. اعسار به معنای ناتوانی مالی فرد در پرداخت بدهی های خود است. اگر خوانده بتواند اعسار خود را در دادگاه اثبات کند، می تواند از دادگاه درخواست تقسیط محکوم به (بدهی) را داشته باشد. شرایط اثبات اعسار شامل ارائه فهرست کامل اموال، شهادت دو شاهد معتبر و عدم وجود اموالی است که بتواند دین را بپردازد. تأثیر اعسار این است که هرچند دین ساقط نمی شود، اما نحوه پرداخت آن به صورت اقساطی تغییر می کند و بدهکار از حبس احتمالی نیز معاف می شود. این امر، فرآیند مطالبه را برای طلبکار طولانی تر می کند، اما به هر حال امکان وصول طلب را در طول زمان فراهم می آورد.

حبس بدهکار (شروط و محدودیت ها)

حبس بدهکار، آخرین راهکار قانونی برای وادار کردن مدیون به پرداخت دین است. در گذشته، حبس بدهکار در دعاوی مالی بسیار رایج بود، اما با تصویب قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، شرایط اعمال آن محدودتر شده است. بر اساس این قانون، اگر بدهکار پس از صدور حکم قطعی، توانایی مالی پرداخت دین را داشته باشد اما از پرداخت آن خودداری کند، طلبکار می تواند از اجرای احکام دادگاه درخواست حبس او را تا زمان پرداخت دین کند. با این حال، اگر بدهکار اعسار خود را اثبات کرده باشد، یا اگر بدهی او مربوط به مهریه باشد و شرایط خاصی را نداشته باشد، امکان حبس وجود نخواهد داشت. این اقدام به عنوان یک ابزار فشار قانونی برای وصول طلب، در صورت عدم همکاری بدهکار و اثبات تمکن مالی وی، مورد استفاده قرار می گیرد.

مراحل اجرای حکم

بعد از اینکه حکم قطعی در دعوای مطالبه وجه صادر شد و به طرفین ابلاغ گردید، نوبت به اجرای حکم می رسد. خواهان (محکوم له) باید با مراجعه به دایره اجرای احکام دادگاه، درخواست صدور اجرائیه کند. پس از صدور اجرائیه و ابلاغ آن به محکوم علیه (بدهکار)، او ۱۰ روز فرصت دارد تا دین خود را پرداخت کند یا اموال خود را برای پرداخت معرفی کند. در صورت عدم پرداخت یا معرفی اموال، دایره اجرای احکام با درخواست محکوم له، اقدام به شناسایی و توقیف اموال بدهکار می کند. این اموال می توانند شامل حساب های بانکی، حقوق و مزایا (تا یک چهارم برای اشخاص مجرد و یک سوم برای متأهلین)، املاک، خودرو و سایر دارایی ها باشند. پس از توقیف، اموال از طریق مزایده به فروش رفته و وجه آن به طلبکار پرداخت می شود. در صورتی که اموال کافی یافت نشود و بدهکار نیز اعسار خود را اثبات نکرده باشد، امکان درخواست حبس او (طبق شرایط ذکر شده) وجود دارد.

مدارک لازم برای تقدیم دادخواست مطالبه وجه (چک لیست جامع)

برای تسهیل فرآیند تقدیم دادخواست مطالبه وجه و اطمینان از کامل بودن پرونده، تهیه چک لیستی از مدارک ضروری می تواند بسیار مفید باشد. نقص در مدارک می تواند منجر به تأخیر در رسیدگی و حتی رد دادخواست شود.

ردیف	مدارک مورد نیاز	توضیحات تکمیلی
۱	تصویر مصدق کارت ملی خواهان	برای احراز هویت خواهان
۲	تصویر مصدق شناسنامه خواهان	برای احراز هویت خواهان
۳	کپی مصدق مدارک اثبات کننده دین	شامل: چک، سفته، قرارداد، فاکتور، رسید بانکی، سند عادی، اظهارنامه، اقرارنامه، صورتحساب بانکی، یا هر مدرک کتبی دیگر که وجود دین را اثبات کند.
۴	گواهی عدم پرداخت چک (در صورت برگشتی بودن)	صادره از بانک محال علیه، برای چک های برگشتی.
۵	واخواست نامه سفته (در صورت وجود)	برای حفظ مزایای قانونی سفته.
۶	هرگونه دلیل و مدرک دیگر	مانند شهادت نامه شهود، اسکرین شات پیامک ها، پرینت ایمیل ها، نامه های رسمی، نظریه کارشناسی (در صورت وجود).
۷	فرم دادخواست تکمیل شده	باید به دقت و بدون قلم خوردگی تکمیل شود.
۸	فیش واریزی هزینه های دادرسی	هزینه ها بر اساس مبلغ خواسته تعیین می شود و از طریق دفاتر خدمات قضایی پرداخت می گردد.
۹	وکالت نامه (در صورت داشتن وکیل)	باید به صورت مصدق و با درج کامل مشخصات وکیل و موکل باشد.

اشتباهات رایج در تنظیم دادخواست مطالبه وجه و نحوه جلوگیری از آن ها

در فرآیند مطالبه وجه، اشتباهات رایجی وجود دارد که می تواند پرونده را با مشکل مواجه کند یا منجر به تضییع حق شود. آگاهی از این اشتباهات و راهکارهای جلوگیری از آن ها، به خواهان کمک می کند تا با دقت بیشتری اقدام کند.

یکی از مهمترین اشتباهات، عدم ذکر دقیق خواسته و مبلغ است. گاهی خواهان مبلغ را به درستی قید نمی کند یا تمامی خسارات قانونی (مانند خسارت تأخیر تأدیه یا هزینه های دادرسی) را مطالبه نمی نماید. برای جلوگیری از این خطا، باید خواسته به صورت عددی و حروفی با دقت فراوان درج شود و تمامی خسارات مرتبط نیز درخواست گردد. اشتباه دیگر، ضعف در ارائه مستندات یا عدم تصدیق آن هاست. بسیاری از افراد مدارک لازم را به صورت کپی برابر اصل شده ارائه نمی دهند که منجر به نقص پرونده می شود. تمامی مدارک اثباتی باید به صورت مصدق و منظم پیوست دادخواست گردند.

توجه دقیق به جزئیات و رعایت مراحل قانونی، از کلیدهای اصلی موفقیت در دعوای مطالبه وجه است.

اشتباه در تعیین صلاحیت مرجع قضایی نیز از مشکلات رایج است. اینکه پرونده باید در شورای حل اختلاف یا دادگاه حقوقی مطرح شود و کدام دادگاه محلی صلاحیت رسیدگی دارد، اگر به درستی تعیین نشود، موجب ارجاع پرونده و اتلاف وقت خواهد شد. برای جلوگیری از این موضوع، باید قبل از تنظیم دادخواست، مبلغ خواسته و محل اقامت خوانده (یا محل انعقاد قرارداد) به دقت بررسی شود. عدم پیگیری پس از تقدیم دادخواست نیز می تواند مشکلات زیادی ایجاد کند. پرونده های حقوقی نیازمند پیگیری مستمر هستند؛ از اطلاع از تاریخ جلسات دادگاه گرفته تا پیگیری اجرای حکم. درخواست تأمین خواسته در زمان مناسب نیز می تواند از انتقال اموال بدهکار جلوگیری کند که فراموشی آن از اشتباهات مهم محسوب می شود.

نقش وکیل در دعوای مطالبه وجه (چه زمانی نیاز به وکیل دارید؟)

با وجود اینکه هر فردی حق دارد شخصاً در مراجع قضایی از حقوق خود دفاع کند، اما دعوای مطالبه وجه، به ویژه در مبالغ بالا و با پیچیدگی های حقوقی، می تواند به قدری چالش برانگیز باشد که حضور یک وکیل متخصص کاملاً ضروری به نظر رسد. نقش وکیل در این نوع پرونده ها فراتر از صرفاً حضور در جلسات دادگاه است.

یک وکیل متخصص ابتدا به فرد در جمع آوری و تحلیل مستندات کمک می کند تا مشخص شود آیا مدارک کافی برای اثبات دعوا وجود دارد یا خیر. او می تواند بهترین راهکار قانونی را برای طرح دعوا پیشنهاد دهد و در تنظیم دقیق دادخواست، با رعایت تمامی جزئیات حقوقی و مواد قانونی مرتبط، از بروز اشتباهات رایج جلوگیری کند. وکیل همچنین مسئول پیگیری مستمر پرونده در مراحل مختلف دادرسی، از جمله در دادگاه بدوی، تجدیدنظر و حتی دیوان عالی کشور، است. او با حضور در جلسات رسیدگی، از حقوق موکل خود دفاع کرده و پاسخگوی ادعاهای خوانده خواهد بود.

یکی از مهم ترین مزایای استخدام وکیل، توانایی او در مطالبه تمامی خسارات قانونی از جمله خسارت تأخیر تأدیه، هزینه های دادرسی و حق الوکاله است. وکیل با تجربه می داند که چگونه و در چه زمانی درخواست تأمین خواسته را مطرح کند تا از انتقال احتمالی اموال بدهکار پیش از صدور حکم نهایی جلوگیری شود. در مرحله اجرای حکم نیز، وکیل نقش حیاتی ایفا می کند؛ از درخواست صدور اجرائیه گرفته تا شناسایی اموال بدهکار، توقیف آن ها و پیگیری فرآیند مزایده و وصول وجه. او همچنین در مواجهه با دفاعیات احتمالی بدهکار مانند اعسار، می تواند با تخصص خود بهترین پاسخ ها را ارائه دهد.

افراد زمانی بیش از هر زمان دیگری به وکیل نیاز پیدا می کنند که:

1. مبلغ مورد مطالبه زیاد باشد و از پیچیدگی بالایی برخوردار باشد.
2. مدارک و مستندات کافی و محکمی برای اثبات دین در اختیار نداشته باشند.
3. بدهکار از پرداخت امتناع کرده و همکاری نمی کند.
4. زمان و دانش کافی برای پیگیری مراحل حقوقی پیچیده را نداشته باشند.
5. نگران انتقال اموال توسط بدهکار باشند.

در چنین شرایطی، سرمایه گذاری بر روی یک وکیل متخصص نه تنها می تواند به تسریع و اثربخشی پرونده کمک کند، بلکه می تواند از ضررهای مالی و زمانی بیشتری نیز جلوگیری نماید و به احقاق کامل حق بینجامد.

نتیجه گیری و توصیه پایانی

دعوای مطالبه وجه یک فرآیند حقوقی ضروری است که افراد و نهادها برای بازپس گیری حقوق مالی خود از آن بهره می برند. همانطور که مشاهده شد، این مسیر نیازمند دقت فراوان، جمع آآوری مستندات قوی و آگاهی کامل از مراحل قانونی است. از تعریف دقیق دعوا گرفته تا شناسایی مرجع صالح، نگارش صحیح نمونه دادخواست مطالبه وجه و آشنایی با نکات حیاتی مانند خسارت تأخیر تأدیه و تأمین خواسته، تمامی جزئیات می تواند در موفقیت نهایی پرونده تاثیرگذار باشد.

تأکید می شود که دقت در هر مرحله، از جمع آوری کوچکترین مدرک تا انتخاب کلمات در شرح دادخواست، می تواند سرنوشت پرونده را تغییر دهد. اشتباهات رایج، هرچند به ظاهر ناچیز، ممکن است به اطاله دادرسی یا حتی تضییع حق منجر شوند. از این رو، هر فردی که در موقعیت مطالبه وجه قرار می گیرد، باید با جدیت و آگاهی کامل قدم بردارد.

در نهایت، اگر با وجود مطالعه این راهنما، همچنان در تنظیم دادخواست خود با ابهاماتی روبرو هستید یا پرونده شما از پیچیدگی های خاصی برخوردار است، مشاوره با وکیل متخصص را جدی بگیرید. وکیل با دانش و تجربه خود می تواند راهنمایی های ارزشمندی ارائه دهد و مسیر احقاق حق شما را هموارتر سازد. یادگیری اصول حقوقی و کمک گرفتن از متخصصان، نه تنها از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری می کند، بلکه به شما کمک می کند تا با اطمینان خاطر بیشتری به دنبال عدالت باشید.